สิวฮอร์โมน สิวหนุ่มสาว ที่เกิดจากฮอร์โมน เกิดเป็นความกังวล แต่ความจริงแล้ว ไม่ได้เกิดขึ้นในวัยรุ่นที่มีฮอร์โมนผิดปกติเท่านั้น บางท่านมีความเครียด หรือสำหรับสาวๆที่อยู่ในช่วงรอบประจำเดือน ช่วงหมดประจำเดือน ช่วงตั้งครรภ์ ก็เกิดการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนทำให้เกิดสิวได้เช่นกันครับ ทั้งหมดนี้ สามารถรักษาได้ เมื่อรักษาอย่างถูกต้องอย่างตรงจุด สิวฮอร์โมนนี้สามารถหายได้เช่นกันครับ
ฮอร์โมน ทำให้เกิดสิวได้อย่างไร บทความนี้ หมอจะให้คำตอบกับผู้ที่มีความกังวลเรื่องสิวฮอร์โมนนะครับ ว่า สิวฮอร์โมน คืออะไร , สิวฮอร์โมน เกิดจากอะไร , รักษา สิวฮอร์โมน อย่างถูกวิธี ให้ได้ผลลัพธ์ ครบจบในบทความนี้ครับ
หมอขออนุญาตแนะนำตัวก่อนนะครับ หมอชื่อหมอเอ็ม นายแพทย์มนตรี อุดมประเสริฐกุล เป็นแพทย์ประจำเอ็มวีต้าคลินิกนะครับผม
สิวฮอร์โมน (Hormonal Acne)
สิวฮอร์โมน คือ สิวที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมน เพราะโดยทั่วไปแล้ว สิว มักเกิดขึ้นเมื่อรูขุมขนอุดตันด้วยน้ำมันและเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ซึ่งนำไปสู่การก่อตัวของสิว สิวหัวดำ และสิวหัวขาว และฮอร์โมนมีส่วนสำคัญในการเกิดสิว โดยเฉพาะแอนโดรเจนซึ่งเป็นฮอร์โมนเพศชาย ภายในร่างกาย ทำให้สิวฮอร์โมนเกิดขึ้นซ้ำๆ กลุ่มที่ทำให้เกิดสิวฮอร์โมนมักจะเป็นวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่
ลักษณะสิวฮอร์โมน
ลักษณะของสิวฮอร์โมนจะเหมือนกับสิวอื่นๆ ที่เป็นสิวอุดตัน สิวอักเสบ หรือบางท่านอักเสบอย่างรุนแรงขึ้น โดยสิวฮอร์โมนมักมีลักษณะดังนี้
- ผิวรอบๆสิวมักมีสีแดง อาจมีอาการอักเสบและบวม
- มีขนาดเล็กถึงใหญ่ อาจมีการรวมตัวกันเป็นกลุ่ม
- มักเป็นสิวที่เป็นระยะเวลายาวนาน หายช้า และเป็นซ้ำๆ หรือมีอาการเป็นเรื้อรัง
- หลังสิวฮอร์โมนหายแล้ว อาจทำให้เกิดแผลเป็น รอยคล้ำ ได้
บริเวณที่มักเกิดสิวฮอร์โมน
โดยสิวฮอร์โมนมักจะเกิดขึ้นบนบริเวณใบหน้า บริเวณแก้ม U-Zone ช่วงล่างของใบหน้า และในบางกรณีอาจเกิดขึ้นบนบริเวณหลัง อก หรือแขน
สิวฮอร์โมนที่หน้าผาก
สิวฮอร์โมนที่หน้าผาก อาจเกิดจากความเครียด การพักผ่อนไม่เพียงพอ และนอนดึก จะทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนที่กระตุ้นการทำงานของต่อมไขมัน ทำให้เกิดเป็นสิวขึ้นหน้าผากได้ครับ
สิวฮอร์โมนที่แก้ม
สิวฮอร์โมนที่แก้ม เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระบบฮอร์โมนภายในร่างกาย เช่น ปริมาณฮอร์โมนที่สูงขึ้น ทำให้เกิดการสร้างคอลลาเจนและอนุมูลสารอื่นๆในผิวหนังได้มากขึ้น ซึ่งอาจทำให้เกิดการอุดตันของต่อมน้ำมันใต้ผิวหนัง และทำให้เกิดสิวที่แก้มได้
สิวฮอร์โมนที่คาง
สิวขึ้นคาง สิวฮอร์โมนที่คางมักจะเกิดขึ้นเมื่อคุณมีระดับฮอร์โมนเอสโทรเจนสูง โดยเฉพาะเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนนี้ เช่น ในช่วงมีประจำเดือนในวัยรุ่น หรือเมื่อคุณกำลังตั้งครรภ์ เป็นต้น
สิวฮอร์โมนที่หลัง
สิวที่หลัง อาจมีสาเหตุหนึ่งมากจากฮอร์โมนได้เช่นกันครับ หลักการเกิดสิวที่หลังเหมือนกับบริเวณอื่นข้างต้น แต่บริเวณหลังจะเป็นจุดที่สัมผัสกับเชื่อแบคทีเรียได้ง่าย เช่น การสวมเสื้อผ้า ผ้าเช็ดตัวที่ไม่สะอาด ทำให้ไปกระตุ้นการเป็นสิวที่หลังได้ง่ายครับ
สิวฮอร์โมนที่อก
สิวฮอร์โมนที่อก อาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกาย ฮอร์โมนส่งผลต่อการทำงานของต่อมน้ำมันในผิวหนัง ทำให้เกิดการอุดตันของต่อมน้ำมันใต้ผิวหนัง ซึ่งอาจทำให้เกิดสิวฮอร์โมนบนหน้าอกได้
สิวฮอร์โมนที่แขน
ฮอร์โมนไม่สมดุล การเพิ่มระดับฮอร์โมนแอนโดรเจน อาจทำให้ไปกระตุ้นต่อมไขมันให้ผลิตมากขึ้น ให้มีขนาดใหญ่ขึ้น และไขมันเหล่านี้ ยังผสมกับปัจจัยภายนอก เช่น การสวมเสื้อผ้า การทาครีมบำรุงผิว อาจทำให้รูขุมขนอุดตันจนเกิดสิวที่แขนได้ เช่นเดียวกันกับบริเวณอื่นๆ ครับ
สิวฮอร์โมน เกิดจากอะไร
สิวฮอร์โมนเป็นสิวชนิดหนึ่งที่เกิดจากสาเหตุหลักๆ ดังนี้
- ความไม่สมดุลของฮอร์โมนในร่างกาย
- ช่วงที่มีประจำเดือน
- ช่วงหมดประจำเดือน
- ภาวะถุงน้ำในรังไข่หลายใบ
- ความเครียด
- พักผ่อนไม่เพียงพอ
- ช่วงตั้งครรภ์
การที่ฮอร์โมนที่ผิดปกติ มีปริมาณมากขึ้น ฮอร์โมนจะเข้าไปกระตุ้นการทำงานของต่อมไขมันในรูขุมขน จึงทำให้ผลิตน้ำมันซีบัม เมื่อซีบัมมากขึ้น ทำให้ปริมาณเชื้อแบคทีเรียมากขึ้น กลายเป็นสิวฮอร์โมนนั้นเองครับ
เช่นเดียวกับการเกิดสิวทั่วไป คือ สิวเกิดจากการที่ซีบัมในรูขุมขนผลิตมากเกินไป ทำให้เกิดเชื้อแบคทีเรีย P.acne กับเซลล์ผิวที่ตายแล้วอุดตันในรูขุมขน แต่สาเหตุหลักของการทำให้เกิดสิวที่ขึ้นผิดปกตินี้มาจากฮอร์โมน
ฮอร์โมนทำให้เกิดสิวได้อย่างไร
สิวฮอร์โมน เกิดจาก แอนโดรเจน (ฮอร์โมนเพศชาย) ที่ร่างกายสามารถผลิตขึ้นได้ทั้งเพศชายและเพศหญิง หากอยู่ในปริมาณที่เหมาะสมในเพศหญิง จะไม่ทำให้เกิดปัญหาสิวฮอร์โมน แต่เมื่อมีการเพิ่มขึ้นของแอนโดรเจน จะกระตุ้นต่อมไขมันในผิวหนังให้ผลิตซีบัม ซึ่งเป็นสารที่มีความมันที่ช่วยหล่อลื่นผิวหนังและเส้นผม อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการผลิตซีบัมมากเกินไป มันสามารถอุดตันรูขุมขนและทำให้เกิดสิวได้
ในผู้หญิง การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนระหว่างรอบเดือนสามารถนำไปสู่การเพิ่มการผลิตแอนโดรเจน ซึ่งอาจทำให้เกิดสิวก่อนและระหว่างมีประจำเดือน ความไม่สมดุลของฮอร์โมน ก็สามารถทำให้เกิดสิวในผู้หญิงได้เช่นกัน
ในผู้ชาย การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงวัยแรกรุ่นสามารถนำไปสู่การเพิ่มการผลิตแอนโดรเจน ซึ่งอาจทำให้เกิดสิวได้ การผลิตแอนโดรเจนยังสามารถกระตุ้นได้ด้วยยาบางชนิด เช่น อนาโบลิคสเตียรอยด์ ซึ่งสามารถนำไปสู่การเกิดสิวได้ครับ
สิวฮอร์โมนแตกต่างจากสิวอื่นอย่างไร
สิวฮอร์โมน
- เป็นสิวชนิดหนึ่งที่มีสาเหตุหลักมาจากความไม่สมดุลของฮอร์โมน โดยเฉพาะการเพิ่มขึ้นของ แอนโดรเจน
- สิวประเภทนี้มักจะปรากฏบนใบหน้าส่วนล่าง คาง และกราม
- มีลักษณะเป็นซีสต์ เม็ดสิวที่ลึก
- และเจ็บปวดมาก
สิวประเภทอื่นๆ เช่น สิวจากแบคทีเรียหรือสิวอักเสบ
- สิวประเภทอื่นๆ เกิดจากปัจจัยที่แตกต่างกัน
- เกิดได้แทบทุกบริเวณบทร่างกาย ที่มีความผิดปกติของต่อมไขมัน มีแบคทีเรีย และการระคายเคือง
- สิวจากแบคทีเรียเกิดขึ้นเมื่อแบคทีเรียเข้าไปทำลายรูขุมขนที่อุดตัน ทำให้เกิดการอักเสบและเกิดเป็นสิว สิวหัวดำ และสิวหัวขาว การตอบสนองของภูมิคุ้มกันที่ไวเกินต่อแบคทีเรีย ที่ก่อให้เกิดสิว หรือสารระคายเคืองอื่นๆ ในผิวหนัง
อาการของสิวฮอร์โมนและสิวประเภทอื่นๆ อาจคล้ายคลึงกัน สิวฮอร์โมนมักจะรุนแรงและคงอยู่นานกว่า โดยเฉพาะสิวซีสต์ ตุ่มสิวที่ลึก และเจ็บปวดอาจใช้เวลานานกว่าจะหายเมื่อเทียบกับสิวประเภทอื่น
วิธีรักษาสิวฮอร์โมน
วิธีรักษาสิวฮอร์โมน จะแนะนำให้ใช้วิธีรักษาโดยการปรับความสมดุลของฮอร์โมนด้วยการทานยา แต่เมื่อเป็นสิวฮอร์โมนแล้วการใช้ยาทาภายนอกเพื่อรักษาสิวยังคงจำเป็นเช่นกันครับ และยังมีวิธีรักษาสิวฮอร์โมนอื่นที่ให้ผลลัพธ์ที่ดี ได้แก่ การฉีดสิวฮอร์โมน การเลเซอร์รักษาสิว ครับ
1. ทานยารักษาสิวฮอร์โมน
- ยาปฏิชีวนะแบบรับประทาน (Antibiotics) ทั้งนี้ยาปฏิชีวนะยังมีในเรื่องของผลข้างเคียงต่อการใช้ยา จึงควรอยู่ในการดูแลของแพทย์ครับ
- ใช้ยาคุมกำเนิดรักษาสิวฮอร์โมน (Oral Contraceptives) เพื่อลดปริมาณแอนโดรเจน (Androgen)
- ยาไอโซเตรทติโนอิน เป็นที่นิยมใช้ในการรักษาสิว สำหรับผู้ที่เป็นสิวอักเสบปานกลาง – ขั้นรุนแรง มีคุณสมบัติช่วยยับยั้งการทำงานของต่อมไขมันที่ผลิตซีบัม(Sebum) ช่วยลดการอักเสบ
2. ทายารักษาสิวฮอร์โมน
- ยากลุ่มอนุพันธ์วิตามินเอ (Retinoids) ยากลุ่มนี้ยังจำเป็นต่อการใช้รักษาสิว สามารถรักษาได้ทั้งสิวอุดตัน และสิวอักเสบ แต่ตัวยายังคงมีข้อควรระวังคือ อาจทำให้ผิวแห้งลอก และไวต่อแสง
- เบนโซอิลเพอร์ออกไซด์ (Benzoyl Peroxide) มีคุณสมบัติฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการเกิดสิว สิวอุดตัน สิวอักเสบ มีข้อควรระวังคือ อาจทำให้ผิวแห้งลอก ระคายเคือง
3. ฉีดสิวฮอร์โมน
การฉีดสิว เป็นการฉีดยาคอร์ติโคสเตียรอยด์โดยแพทย์ เพื่อลดการอักเสบของสิว กรณีเป็นก้อนแข็งอยู่ใต้ผิวหนัง สิวอักเสบ ปวดบวมแดง ให้ผลการรักษาที่ดี แต่ควรใช้ยาทาและวิธีการรักษาอื่นๆควบคู่ไปด้วย
4. เลเซอร์สิวและการบำบัดด้วยแสง
การรักษาสิวด้วยเลเซอร์และการบำบัดด้วยแสง ด้วยการรักษาแบบใหม่ ยิงตรงเข้าฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุการเกิดสิว ช่วยลดการอักเสบ ลดโอกาสการเกิดรอยสิว ผลข้างเคียงน้อย และให้ผลลัพธ์ดีอีกด้วยครับ มีเลเซอร์หลายชนิด ขึ้นอยู่กับลักษณะของสิว และแพทย์เห็นสมควรครับ
5.ใช้สารผลัดเซลล์ผิว
- กรดอะซีลาอิก (Azelaic Acid) การใช้กรดควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ หากใช้ในปริมาณไม่เหมาะสม อาจทำให้ผิวแสบ หรือเบิร์นได้ โดยกรดอะซีลาอิก เป็นที่ได้จากสารสกัดตามธรรมชาติ มีคุณสมบัติช่วยลดการอุดตันรูขุมขน ต้านการสร้างเม็ดสี และลดรอยดำหลังจากการรักษาสิวได้ดีอีกด้วย
- ใช้เคมีผลักเซลล์ผิว (Chemical Peel) โดยการผลัดผิวหนังชั้นนอกสุดออกมา เพื่อป้องกันการอุดตันรูขุมขนและช่วยในเรื่องของการผลัดเซลล์ผิว ควรอยู่ในความดูแลของแพทย์ หากใช้ในปริมาณไม่เหมาะสม อาจทำให้ผิวแสบ หรือเบิร์นได้ครับ
6. ปรึกษาแพทย์ผิวหนังเฉพาะทาง
การปรึกษาแพทย์เพื่อรักษาสิวฮอร์โมน เพื่อให้การรักษาได้อย่างตรงจุด และให้ผลลัพธ์ที่ดี เนื่องจากสิวฮอร์โมนเกิดจากภายในร่ายกายเป็นหลัก ด้วยวิธีการรักษาที่หลากหลาย ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์ดีที่สุดครับ
สิวฮอร์โมนรักษาที่เอ็มวีต้าคลินิก
การรักษาสิวฮอร์โมนที่ เอ็มวีต้าคลินิก ทุกเคสจะได้พบแพทย์เพื่อปรึกษาก่อน ก่อนที่คนไข้จะตัดสินใจรักษา เลือกโปรแกรม ที่เหมาะสม คอร์สที่แนะนำเหมาะสมกับสิวฮอร์โมนได้แก่ Medi-Aclear
โปรแกรม Medi – Aclear
โปรแกรมรักษาสิว เลเซอร์รักษาสิว และรอยสิว โปรแกรม Medi-Aclear ครบวงจรการรักษาสิว จะตอบโจทย์ ด้วยการจ่ายยาแบบ case by case โดยหมอเอ็ม นพ.มนตรี ที่ตรงตามสะภาพผิว และแต่ละบุคคลจริงๆ
แนวทางป้องกันสิวฮอร์โมน
เนื่องจากสิวฮอร์โมนเกิดจากภายในร่างกายเรา เราสามารถลดการเกิดสิวประเภทสิวฮอร์โมนได้ด้วยตัวเราเอง ดังนี้
- ไม่ตึงเครียด หากิจกรรมทำลดความตึงเครียด ช่วยได้ครับ
- พักผ่อนในเพียงพอ
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- การรักษาความสะอาด และทำความสะอาดผิว เป็นเรื่องสำคัญ ช่วยลดโอกาสการเกิดสิวได้ครับ
- เลือกรับประทานอาหาร หลีกเลี่ยงของมัน ของทอด ของหวาน
- ที่สำคัญงดบีบ แกะ เกา เด็ดขาด นอกจากจะทำให้สิวไม่หาย และทำให้เป็นหนักกว่าเดิม พร้อมรอยสิวที่ตามมาอีกด้วย
รีวิว รักษาสิวสิวฮอร์โมน และเลเซอร์รอยสิว
สรุปเรื่องสิวฮอร์โมน
ฮอร์โมน โดยเฉพาะแอนโดรเจนสามารถนำไปสู่การเกิดสิวโดยกระตุ้นต่อมไขมันให้ผลิตซีบัมมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงวัยแรกรุ่น รอบเดือน และสภาวะต่างๆ การรักษาจำเป็นที่ต้องปรึกษาแพทย์โดยตรง ไม่แนะนำให้ซื้อยาเพื่อรักษาด้วยตัวเองครับ หมอเอ็ม ยินดีให้คำปรึกษาฟรี!! ครับ
คุณหมอเอ็มให้กำลังใจคนเป็นสิวทุกท่านนะครับ ว่าสิวไม่มีหัวรักษาหายได้ อย่างตรงจุด ดูแลโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อเพิ่มความมั่นใจ กลับมาผิวสวย หน้าใส อีกครั้งครับ
- เปิด วันอังคาร – อาทิตย์ (ปิดทุกวันจันทร์)
- อังคาร – ศุกร์ : 11:00 – 20:00 , เสาร์ – อาทิตย์ : 10:00 – 20:00
- ตั้งอยู่บน ถนน อโศกมนตรี หรือสุขุมวิท 21 ตรงข้ามโรงพยาบาลจักษุรัตนิน ครับ
- สามารถจอดรถได้ที่ คอนโด สุขุมวิท ลิฟวิ่ง ทาวน์ ไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมครับ
- เดินทางสะดวกได้ง่ายๆ สำหรับคนที่ไม่มีรถ หรือเลี่ยงรถติด ก็มาง่ายมากๆครับเพราะร้านเรา ใกล้กับ MRT เพชรบุรี ออก Exit 2 เดินมา
- ทางถนนอโศกมนตรี ประมาณ 200 เมตร ก็ถึง M Vita Clinic แล้วครับ
เอกสารอ้างอิง
- American Academy of Dermatology Association. Adult Acne. https://www.aad.org/public/diseases/acne/really-acne/adult-acne Accessed 9/29/2021.
- DermNet New Zealand Trust. Acne in Pregnancy.
https://dermnetnz.org/topics/acne-in-pregnancy/ Accessed 9/29/2021. - Merck Manuals. Acne.
https://www.merckmanuals.com/home/skin-disorders/acne-and-related-disorders/acne?query=hormonal%20acne Accessed 9/29/2021. - National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. Acne. https://www.niams.nih.gov/health-topics/acne/advanced#tab-causes Accessed 9/29/2021.
วันเผยแพร่